Każdy, kto chociaż raz miał styczność z komputerem doskonale wie, że jego nieodłącznym elementem jest dysk twardy. Trzeba jednak przyznać, że nie każdy użytkownik wie jakie mamy rodzaje dysków, jaki jest ich podział i zastosowanie. Dlatego przychodzimy z tą wiedzą aby w możliwie prosty sposób zobrazować i przedstawić Wam najważniejsze grupy, cechy, zalety i wady oraz zastosowanie poszczególnych dysków. Trzeba jednak przyznać, że na przestrzeni ostatnich lat nastąpił ogromny rozwój w tej dziedzinie. Kiedyś głównym kryterium była pojemność i cena – im więcej za niższą cenę tym lepiej. Obecnie, sytuacja wygląda zupełnie inaczej, przynajmniej dla większości z nas. Na rynku mamy całą masę różnych dysków, które różnią się od siebie rozmiarem, interfejsem, prędkością, żywotnością i zastosowaniem (musimy pamiętać, że nie każdy dostępny na rynku dysk będzie pasować do sprzętu, który akurat używamy). Dziś postaram się przybliżyć temat dysków twardych co w przyszłości pozwoli lepiej i sprawniej wybierać sprzęt dla siebie. Oczywiście jeżeli pod koniec artykułu pojawią się pytania zachęcam do kontaktu.
Dyski półprzewodnikowe SSD (Solid State Drive)
Pod względem budowy dyski SSD całkowicie różnią się od dysków talerzowych HDD. W całości zbudowane są z kości pamięci flash i swoją budową bardziej przypominają pendrive niż tradycyjny HDD. Zanim przejdziemy do podziału dysków SSD ponieważ jest kilka rodzajów, omówimy sobie ich ogólne wady i zalety.
Zalety
Największą zaletą dysków SSD jest bardzo duża prędkość odczytu i zapisu danych. Dodatkowe atuty to: bezgłośna praca, brak ruchomych części co ma wpływ na większą odporność na upadki oraz wyższą tolerancję temperatury pracy. Czas dostępu do plików zazwyczaj wynosi poniżej 1ms, podczas gdy w HDD ten czas wynosi średnio od 10 do 20 ms.
Wady
Główną wadą dysków SSD jest ich cena w porównaniu do dysków HDD, jednak warto zaznaczyć, że z każdym miesiącem zyskują one coraz większe zainteresowanie ponieważ ich cena stosunkowo spada. Niestety dyski SSD mają jeszcze jedną wadę o której warto wspomnieć w naszym poradniku, w razie uszkodzenia dysku cena odzyskania danych jest również względnie wyższa niż w przypadku dysków HDD.
Rodzaje dysków SSD – podział ze względu na Interfejs
SSD SATA III
Inaczej SSD 2,5 cala jest najczęściej spotykanym wariantem dysków SSD na interfejsie SATA III. Główne cechy to prędkość odczytu i zapisu do 600MB/s – najczęściej można spotkać się z wartościami w okolicach 550MB/s odczyt i 530MB/s zapis. Największą zaletą tej grupy jest stosunkowo niska cena i wysoka kompatybilność z komputerami i laptopami. Dzięki złączu SATA III można zamontować je w większości starszych laptopów czy komputerów stacjonarnych, są dość uniwersalne. Jeśli chodzi o wady, to największą z nich jest limit prędkości odczytu/zapisu wynikająca oczywiście z ograniczeń interfejsu SATA III, który pozwala na osiągnięcie maksymalnej przepustowości 6Gbit/s.
mSATA
Szczególny rodzaj dysków na interfejsie SATA są dyski mSATA. Poprzez ciągłą miniaturyzację sprzętu wymusili na producentach opracowanie nowego nośnika. Mają one zastosowanie w wielu laptopach starszej generacji. Dlaczego? Odpowiedź jest dosyć prosta, otóż na takim samym złączu w laptopach starszej generacji montowany jest modem WLAN i WWAN. Oczywiście nie każdy laptop oferuje w tym złączu możliwość montażu dysku mSATA przed ewentualnym zakupem najlepiej sprawdzić na płycie głównej czy w miejscu modułu oprócz napisu WWAN / WLAN jest napisane mSATA. Przepustowość maksymalna jest identyczna jak w przypadku złącza SATA III.
Dyski M.2
W tym miejscu należy wyróżnić dwa rodzaje dysków: bez protokołu NVMe i z protokołem NVMe, zaczniemy po kolei.
Dysk M.2 bez protokołu NVMe
To dyski półprzewodnikowe oparte na nowym rodzaju złącza oparty na magistrali PCI Express (PCIe 3.0 x4) co pozwala na osiągnięcie zawrotnych 32Gb/s. Dyski m.2 to znaczny skok naprzód względem poprzednich rozwiązań.
Dysk m.2 NVMe
Szybkość nośników m.2 bez protokołu NVMe jest na tyle duża, że w zupełności wystarczy do komfortowej pracy na komputerze. Jednak dyski NVMe powstały z myślą o najbardziej wymagających użytkownikach, którzy będą potrafili wykorzystać ich potencjał np. w rozwiązaniach bazodanowych. Jednak zanim dokonasz zakupu dysku m.2 z protokołem NVMe sprawdź kompatybilność ze swoim sprzętem, są to dosyć wymagające dyski.
Zalety
Każdy z nas może widzieć inne zalety dysków m.2 bez względu na to czy z protokołem NVMe czy bez niego, my skupimy się na tych najważniejszych naszym zdaniem.
- Kompaktowy rozmiar – nowy interfejs pozwolił na konstrukcję znacznie mniejszych nośników, które szybko znalazły swoje zastosowanie w netbookach i ultrabookach. Dyski m.2 występują w kilku rozmiarach: 2230, 2242, 2260, 2280 (22 to szerokość dysku (mm), a pozostałe 2 cyfry to długość nośnika w mm)
- Bardzo wysokie transfery – dyski m.2 osiągają znacznie wyższe transfery względem dysków z interfejsem SATA III
- NVMe- czyli specjalny protokół, który zdecydowanie redukuje opóźnienia działania, zwiększa liczbę operacji na sekundę i nie obciąża tak bardzo procesora.
Wady
Oczywiście nie ma sprzętu idealnego, więc tak jak każdy inny dysk oczywiście m.2 również posiada w tych wszystkich zaletach wady.
- Wysokie temperatury – największą wadą dysków m.2 są wysokie temperatury jakie osiągają podczas pracy. Znów czym szybszy i lepszy tym większe problemy, dlatego opisywany problem szczególnie dotyczy dysków m.2 z protokołem NVMe co wynika z ogromnej ilości operacji jakie dysk przetwarza podczas pracy. Warto więc zadbać o odpowiedni przewiew w obudowie lub specjalny radiator, który zajmie się rozpraszaniem zbyt dużych ilości ciepła.
- Cena – tutaj chyba nikogo nie zaskoczymy, ale też nie ma co ukrywać, że dyski m.2 a szczególnie NVMe są znacznie droższe niż SSD SATA III
Dyski magnetyczne HDD
Jeszcze do niedawna dyski magnetyczne były najczęściej stosowanym nośnikiem w komputerach osobistych zarówno w stacjonarnych jak i w laptopach. W dyskach HDD dane są zapisywane na aluminiowych talerzach ułożonych jeden na drugim. Proces zapisu i odczyty odbywa się za pomocą głowicy poruszającej się po ruchomym ramieniu.
Zalety
Największa zaletą dysków HDD jest ich bardzo duża pojemność w stosunkowo niskiej cenie. Obecnie na rynku bez większego trudu możemy znaleźć dyski HDD o pojemności nawet 14TB. W porównaniu z dyskami półprzewodnikowymi cena 1TB pojemności dysku HDD jest bardzo atrakcyjna. Oczywiście rozbieżności cenowe stają się jeszcze większe wraz ze wzrostem pojemności dysków.
Wady
Jednakże dyski HDD oprócz dosyć istotnych zalet, posiadają również wady. Głównym mankamentem jest długi czas dostępu do danych – ponieważ głowica o której wcześniej była mowa musi znaleźć się w odpowiedniej pozycji by zacząć odczyt danych. Dodatkowo wszystkie nośniki HDD są bardzo wrażliwe na zmianę położenia i upadki – wszystko spowodowane jest obracającymi się talerzami w czasie pracy z bardzo dużą prędkością i głowicą, która podczas upadku może uderzyć w rozpędzony talerz co może doprowadzić do trwałego uszkodzenia a finalnie do utraty danych. Kolejnym z minusów posiadania nośników HDD w swoich urządzeniach jest bardzo niska odporność na wysokie temperatury, co znacznie skraca jego żywotność.
Ważne cechy
- Prędkość obrotowa dysku – zazwyczaj wynosi od 5400 obr/min lub 7200 obr/min. Oczywiście im wyższa prędkość tym szybszy transfer danych oraz większa wydajność.
- Rozmiar – dyski występują w rozmiarach 2,5 oraz 3,5 cala. Te większe zazwyczaj stosowane są w komputerach stacjonarnych, natomiast mniejsze znalazły zastosowanie w laptopach i jako przenośne magazyny danych (dyski zewnętrzne na USB).
- Interfejs (złącze) – obecne dyski talerzowe standardowo oferowane są na interfejsie SATA. Aktualnym i najbardziej popularnym jest SATA III, który pozwala na uzyskanie prędkości do 6 Gbit/s. Starsze wydania interfejsu SATA różnią się od siebie prędkościami transferu danych.
Dyski SAS
SAS – Serial Attached SCSI również są dyskami magnetycznymi jednak ich budowa i zastosowanie różnią się od dysków na interfejsie SATA.
Dysk SAS
Pierwszą zauważalną różnicą jest znacznie większa prędkość obrotowa talerzy (nawet do 15 000 obr/min). Dodatkowo dyski SAS wyposażone są w zestaw instrukcji SCSI, które pozwalają na wykonywanie kilku operacji na raz. Dyski te najczęściej spotykane są w rozwiązaniach profesjonalnych takie jak serwery i macierze, ponieważ cechuje je bardzo duża niezawodność i wydajność nawet przy ciągłej pracy pod wysokim obciążeniem.
Zalety
Największą zaletą dysków SAS jest ich niezawodność i wydajność, kolejne to wysoka prędkość obrotowa, która skutkuje skróconym czasem dostępu do plików i aplikacji. Dodatkowo do zalet należy zaliczyć ich wielozadaniowość.
Wady
Największą wadą dysków SAS jest bardzo wysoka cena za 1GB oraz niska pojemność w porównaniu do tradycyjnych dysków SATA, dlatego częstym zabiegiem w firmach stosujących tego rodzaju dyski jest wpięcie kilku do jednego serwera.
Hybrydy
Dyski hybrydowe łączą cechy różnych nośników w celu zachowania ich zalet. Przykładem takich dysków są:
SSHD
- jest to połączenie tradycyjnego dysku HDD z dyskami półprzewodnikowymi SSD. Dyski hybrydowe posiadają specjalną budowę, dzięki czemu już na pierwszy rzut oka wydają się nieco inne od konkurencyjnych modeli. Są zbudowane z uniwersalnego dysku HDD wraz z magnetycznym talerzem oraz dodatkowo z tzw. Pamięcią półprzewodnikowej, której głównym zadaniem jest znacząco zwiększyć szybkość odczytywania danych.
NLSAS
- stanowią natomiast połączenie dysków SAS z dyskami HDD SATA. Pozwala to na tworzenie dysków o bardzo dużej pojemności, o prędkości typowych dla nośników HDD SATA, jednak dzięki wbudowanym protokołom SCSI można wykonywać wiele operacji odczytu i zapisu na raz.
Zalety
Jako, że mamy do czynienia z połączeniem dwóch różnych rodzajów nośników mamy tutaj sytuację w których ich zalety się łączą. Jedną z nich jest stabilna praca dzięki rozwiązaniu HDD SATA oraz szybkość pracy – odczyt i zapis dzięki zastosowaniu pamięci dysków półprzewodnikowych SSD.
Wady
Tak samo jak w dyskach HDD SATA – awaryjność, ze względu na pozostawienie w Hybrydach ruchomych części, dyski te są mało odporne na wstrząsy i upadki.
Podsumowanie
Na tą chwilę to tyle. Może się wydawać, że artykuł jest dosyć obszerny, jednak to tylko zarys najważniejszych informacji, jeśli chodzi o rodzaje i dobór dysków do komputera. Mamy nadzieję, że dzięki tym wielu z was rozjaśniliśmy kwestię dysków na tyle byście mogli w prostszy sposób dobrać odpowiedni dysk dla siebie i uniknąć rozczarować wynikających z braku kompatybilności czy wysokiej awaryjności nośnika. Jednak przy zakupie jakiekolwiek dysku, pamiętajcie o tym, że to tylko kawałek elektroniki, która ma prawo się zepsuć a żadna z firm nie bierze odpowiedzialności za utratę waszych danych, dlatego zawsze warto mieć kopię zapasową swoich danych. Dotyczy to również osobistych komputerów ponieważ każdy z nas może mieć coś bardzo wartościowego na swoim komputerze i szkoda byłoby to utracić. Jak oceniacie powyższy artykuł? Może jest coś co warto by dodać o czym zapomnieliśmy? Dajcie znać w komentarzach!
Zdjęcia zamieszczane na naszej stronie mają charakter poglądowy.
Zaloguj przez Facebooka
Zaloguj przez Google